Pestycydy są często stosowane w owocach i warzywach, w celu ochrony przed pleśnią i owadami.
Na przykład w owocach cytrusowych i bananach stosowane są substancje konserwujące (np. imazalil, tiabendazol) oraz grzybobójcze (np. orto-fenylofenolan sodu). Na koniec owoce często są nabłyszczane i woskowane.
Lokalizacja pestycydów w żywności różni się w zależności od charakteru cząsteczki pestycydu, rodzaju i części materiału spożywczego oraz czynników środowiskowych.
Z badań naukowych wynika, że stosowane substancje magazynują się w skórce i w zasadzie nie docierają do samego owocu (w przypadku cytrusów) lub są tam w niewielkich ilościach.
Badania łączą przewlekłe przyjmowanie pestycydów z negatywnymi skutkami zdrowotnymi, w tym zwiększonym ryzykiem raka i zaburzeniami hormonalnymi 1, 2.
Kobiety w ciąży i dzieci
Wielu naukowców obawia się, że kobiety w ciąży, karmiące piersią, niemowlęta i małe dzieci są najbardziej narażone na szkodliwe działanie syntetycznych pozostałości pestycydów, szczególnie w krytycznych okresach rozwoju.
W 2012 r. American Academy of Pediatrics opublikowała raport, w którym cytowano badania łączące pozostałości pestycydów we wczesnym okresie życia z zaburzeniami nadpobudliwości z deficytem uwagi, deficytami poznawczymi, wadami wrodzonymi i nowotworami wieku dziecięcego.
Nic więc dziwnego, że wiele osób stara się zminimalizować spożycie pozostałości pestycydów w żywności, zwłaszcza kobiety w wieku rozrodczym i rodzice małych dzieci.
Jak myć owoce i warzywa, by usunąć pestycydy? (wg badań naukowych)
W przeglądzie badań zauważono, że najprostszym i najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia narażenia na pozostałości chemiczne jest obieranie owoców przed jedzeniem lub usuwanie zewnętrznych warstw warzyw (cebula, kapusta) przed gotowaniem.
Z drugiej strony może to prowadzić do znacznej utraty wartości odżywczych składników odżywczych, ponieważ składniki odżywcze są przechowywane blisko powierzchni skórki, potencjalnie przewyższając korzyści wynikające z usuwania pozostałości. Dlatego obieranie i usuwanie skórek należy wykonywać ostrożnie.
Najprostszą i ogólnodostępną metodą jest mycie owoców i warzyw ciepłą wodą.
Jednak woda z kranu ma ograniczony wpływ na usuwanie pozostałości pestycydów, ponieważ wiele pestycydów jest hydrofobowych, czyli nie rozpuszczalnych w wodzie 3.
Dlatego do rozkładania pestycydów w warzywach i owocach stosuje się wiele roztworów detergentów, w tym 4:
- roztwór chlorku sodu
- kwas octowy
- węglan sodu (soda kalcynowana)
- wodorowęglan sodu (soda oczyszczone)
Dowody naukowe potwierdzają, że stosowanie tych substancji są bardzo skuteczne w zmniejszaniu poziomu pestycydów. Podobnie jak obieranie i usuwanie zewnętrznej skórki 5.
Używanie sody oczyszczonej jest polecane jako sposób usuwania pozostałości chemicznych. Badanie z 2017 r., opublikowane w Journal of Agricultural and Food Chemistry, wykazało, że roztwór sody oczyszczonej składający się z dwóch łyżeczek do herbaty na litr wody stosowany od 12 do 15 minut, był bardziej skuteczny niż 'wybielacz’, aby usunąć większość ostatnio stosowanego pestycydu.
Mycie pod bieżącą wodą działa, w rozsądnym zakresie, bez utraty składników odżywczych. Natomiast moczenie w wodzie jest tylko nieznacznie lepsze w porównaniu z płukaniem pod bieżącą wodą.
Usuwanie pestycydów z ogórka, kumkwata i szpinaku
Kumkwat i ogórek można myć i jeść bezpośrednio, bez obierania i gotowania, szpinak jest jest bardzo odżywczy. Dlatego bardzo ważne jest badanie usuwania pozostałości pestycydów w kumkwacie, ogórku i szpinaku za pomocą zabiegów myjących 6.
Y. Liang badał usuwanie 5 pestycydów fosforoorganicznych w surowym ogórku z przygotowaniem domowym.
Wyniki badań pokazują, że mycie wodą z kranu przez 20 minut spowodowało jedynie redukcję pestycydów o 26,7–62,9%.
Roztwór węglanu sodu (soda kalcynowana) i wodorowęglanu sodu (soda oczyszczona) spowodował redukcję pestycydów o 66,7–98,9%.
Przechowywanie w niskiej temperaturze spowodowało redukcję pestycydów o 60,9–90,2%, a czyszczenie ultradźwiękowe przez 20 minut obniżyło zawartość pestycydów o 49,8–84,4% w surowym ogórku.
Efekty usuwania pozostałości pestycydów w myciu kumkwatu i ogórka przez alkaliczną wodę o wysokiej wartości pH i roztworze aktywnego tlenu były lepsze niż w przypadku innych roztworów myjących. Roztwór wodorowęglanu sodu, woda z ozonem i roztwór aktywnego tlenu były bardziej skuteczne w zmniejszaniu pozostałości pestycydów w szpinaku niż inne 7.
Jabłka
Naukowcy zastosowali dwa powszechne pestycydy – fungicyd tiabendazol oraz fosmos, które – jak wykazały wcześniejsze badania – mogą przenikać skórki jabłek Gala. Następnie umyli te jabłka trzema różnymi płynami: wodą z kranu, 1-procentowym roztworem sody do pieczenia oraz zatwierdzonym przez Unię Europejską EPA komercyjnym roztworem wybielacza często stosowanym w produktach. Roztwór sody oczyszczonej był najbardziej skuteczny w redukcji pestycydów. Po 12 i 15 minutach usunięto 80 % tiabendazolu i odpowiednio 96 % fosmosu 8.
Blanszowanie warzyw we wrzącej wodzie przez minutę jest kolejną bardzo dobrą metodą, po której następuje zanurzenie ich w lodowatej wodzie lub spłukanie pod zimną bieżącą wodą w celu usunięcia powstałych zdegradowanych produktów lub metabolitów. Blanszowanie warzyw przed gotowaniem lub jedzeniem jest najlepszą alternatywą dla obierania 9.
Pomarańcze
Podczas gdy badania wykazały, że wewnętrzny owoc pomarańczy ma bardzo niski lub niewykrywalny poziom pestycydów, skórki zawierają znacznie wyższe ilości 10.
W następującym badaniu celem pracy była ocena rozmieszczenia pestycydów w pomarańczach i znalezienie najskuteczniejszej metody zmywania pestycydów – tiabendazol i imazalil w pomarańczach. Stwierdzono, że stężenie pozostałości pestycydów jest wyższe w skórce, ale niewielka ilość imazalilu była również obecna w miazdze.
Pozostałości tiabendazolu usunięto myciem gorącą wodą i mydłem, ale żadna z zastosowanych metod nie mogła całkowicie usunąć imazalilu. Wynika to z dyfuzji polarnego imazalilu do i przez skórkę pomarańczy. Więc konsumenci nie mogą być pewni, że unikną pestycydów po zbiorach przez samo mycie. Niektóre pozostałości pestycydów będą obecne nawet po usunięciu skórki.
Źródło: 10
To samo badanie znalazło 0,64 mg / kg zawartości imazalilu w skórce pomarańczowej i 0,04 mg / kg w pomarańczowej pulpie przed myciem. Dopuszczalny dopuszczalny limit wynosi 5 mg / kg (w pomarańczach).
Dopuszczalna dzienna dawka WHO wynosi 0,05 mg / kg (masa ludzka, a nie masa owoców). Więc jeśli jesteś mężczyzną o wadze 75 kg, możesz zjeść nieco ponad pół kilograma skórki pomarańczowej (jeśli nie przekracza limitów regulacyjnych) i pozostaniesz poniżej limitu.
W praktyce to raczej nie możliwe, ale pamiętaj, że nadal pestycydy są na Twoich rękach i nadal zanieczyszczają Twój organizm. Dlatego warto myć owoce i warzywa.
Inne warzywa i owoce wg przeglądu badań 11:
Kapusta – mycie zimną wodą było najskuteczniejszym sposobem usuwania pozostałości pestycydów
Kapusta pekińska – chlorotalonil najlepiej usunąć z kapusty pekińskiej przez 1% ekspozycji na sól fizjologiczną przez 10 minut
Fasola – mycie zimną wodą usunęło 96% pozostałości malationu
Pomidor – mycie zimną wodą 80–83% redukcji karbarylu przez mycie pomidora, jednak tylko 18–55% endosulfanu
Brokuły – mycie zimną wodą przez 3 minuty usunęło 44,1 i 32,8% odpowiednio wysokich i niskich dawek karbofuranu
Ziemniaki – mycie ziemniaków wodą wodociągową lub wodnymi roztworami kwasu octowego i / lub NaCl oraz blanszowanie lub smażenie ziemniaków usuwało większość pozostałości chloroorganicznych i fosforoorganicznych
Mango – mycie zmniejsza pozostałości powierzchniowe w zakresie 66–68% dla dimetoatu i fentionu w porównaniu z 21–27% dla pyretroidów
Wiśnie – mycie, szczególnie roztworami wodorowęglanu sodu (1,5%), znacznie zmniejszyło stężenie chloropiryfos-metylo insektycydu i fenarimolu) fungicydu
Ryż i kukurydza – mycie przed gotowaniem zmniejszało pozostałości chlorpiryfosu o 59–100%
Techniki przetwarzania typu kuchennego mogą usunąć 40–77% pozostałości diazinonu i 37–82% pozostałości dimetoatu z zielonej fasoli i kalafiora.
Obieranie jest najskuteczniejszym sposobem usuwania pestycydów z warzyw, a następnie obsmażenie. Gotowanie skutecznie obniżyło poziom pestycydów rozpuszczalnych w wodzie.
Jak myć cytrusy przy spożyciu samego miąższu?
– ciepłą wodą (60-70 °C)
– wodą z dodatkiem sody oczyszczonej
Jak myć cytrusy przy spożyciu skórki?
Owoce najpierw opłucz w wodzie z roztworem octu o odczynie kwaśnym (ocet), a następnie w roztworze zasadowym (soda oczyszczona, soda kalcynowana)
Podsumowanie
Najskuteczniejszą metodą usuwania pestycydów jest mycie ciepłą wodą (60-70 °C) oraz zastosowanie kąpieli w wodzie z sodą oczyszczoną.
Niestety, jeden z pestycydów – imazalil jest trudny do usunięcia i nawet te czynności nie usuną go całkowicie. Dobrym pocieszeniem jest to, że herbicydy zazwyczaj są skumulowane w skórce, a do miąższu przedostają się minimalne ilości.
Obieranie lub mycie owoców i warzyw przyczynia się bardziej do zmniejszenia poziomu pestycydów niż gotowanie, ale jedynym sposobem, aby być całkowicie pewnym, jest trzymanie się produktów ekologicznych 12.
