Jakie mikroorganizmy zasiedlają przewód pokarmowy? Jaki to ma wpływ na zdrowie? Te i wiele innych ciekawych informacji, dowiesz się z poniższego tekstu.
Każdy powinien dowiedzieć się, co w nas siedzi, ile jest tych drobnoustrojów, jak na nas wpływają. Jak polepszyć nasze zdrowie, jaką żywnością? Co niekorzystnie wpływa na mikroflorę jelitową. Jak poród i pierwsze dni życia są dla nas ważne?
Tekst na podstawie wykładu Wszechnicy Żywieniowej w dnia 12 grudnia 2018 r. Wygłosiły: dr Małgorzata Jałosińska oraz dr inż. Dorota Zielińska.
Zobacz inne teksty z tego cyklu:
EPIDEMIA PRÓCHNICY. CO ROBIĆ, BY JEJ ZAPOBIEC?
STRESZCZENIE: MIKROFLORA PRZEWODU POKARMOWEGO A ZDROWIE CZŁOWIEKA
STRESZCZENIE: PROBIOTYKI, PREBIOTYKI I ŻYWNOŚĆ PROBIOTYCZNA
Jakie drobnoustroje zasiedlają przewód pokarmowy?
Choroby cywilizacyjne (cukrzyca, otyłość, nadciśnienie, choroby sercowo-naczyniowe) stanowią poważny problem ludzkości zachodniej. Dieta w większości przypadków może być pomocna w polepszeniu stanu zdrowia.
Co zasiedla nasz układ pokarmowy?
Mikrobiota – zespół mikroorganizmów występujący w danej niszy ekologicznej
Mikrobiom – zespół genów mikroorganizmów występujący w danej niszy ekologicznej
Około 80% mikroorganizmów zasiedlających w organizmie, człowiek nie jest wstanie wyhodować w warunkach laboratoryjnych.
To oznacza, że każdy musi dbać o swój mikrobiom w przewodzie pokarmowym.
Jaki jest skład ludzkiego mikrobiomu?
Ludzkie DNA jest w 99,9% podobne do siebie, lecz skład mikrobiomu nie jest identyczne nawet u BLIŹNIAKÓW JEDNOJAJOWYCH.
Ile jest mikroorganizmów w ciele człowieka? 40 bilionów
Ile jest genów mikroorganizmów? 3 miliony
Ile jest ludzkich genów? 21 000
Człowieka o wadze 70 kg posiada około 2,2 kg mikrobiota.
100 razy więcej genów wnoszą mikroorganizmy do ludzkiego organizmu w porównaniu do ludzkiego genomu!
Najwięcej mikroorganizmów w ciele ludzkim znajduje się w jelitach. A dlaczego? Bo powierzchnia jelit zajmuje 400 m2 , czyli tyle co boisko do koszykówki.
Żołądek – mało mikroorganizmów, z powodu niskiego pH
Jelito grube – najwięcej mikroorganizmów, najlepsze warunki rozwoju
Jakie to mikroorganizmy zasiedlają przewód pokarmowy?
W dolnym odcinku przewodu pokarmowego wykryto 9 gatunków bakterii spośród 70 znanych rzędów.
Aż 98% wszystkich gatunków należy do 4 typów:
- Firmicutes (64%)
- Bacterioidetes (23%)
- Proteobacteria (8%)
- Actinobacteria (3%)
30% to mikroflora rdzenna (rzadko się zmienia).
70% przesuwa się wraz z pokarmem (ruchoma).
Jakie czynniki wpływają na rodzaj naszej mikroflory?
- układ immunologiczny
- genotyp
- fizjologia
- styl życia
- środowisko
- procesy patologiczne
Mikroflorę możemy podzielić na:
- bezwzględnie patogenną stanowi około 5%
- względnie patogenną stanowi około 90%
- dobroczynną stanowi około 5%
Od wahań zawartości tych mikroorganizmów zależy stan zdrowia człowieka.
Ludzi możemy podzielić na osoby, które mają dużą ilość genów (drobnoustrojów mikrobiomowych):
- duża (zdrowi, szczupli)
- mała (otyłość, choroby)
Jak ewolucyjnie zmieniała się zawartość mikroorganizmów?
Kiedyś (za czasów zbieractwa) człowiek miał bogatą mikroflorę, a teraz dużo niższą ze względu na sterylność otaczającego świata.
Znaleziono plemię w Tanzani, która cechują się wysoką mikrobiotą. Zawierają dużo więcej mikroorganizmów niż Włosi, uznawani za trzymanie zdrowej, zróżnocowanej diety śródziemnomorskiej.
Podstawę pożywienia stanowią roślinny. Dziennie spożywają 100-150 g błonnika. Gdzie człowiek w zachodniej diecie spożywa około 10 g.
Jak zmienia się mikrobiom w ciągu życia?
Podczas całego życia mikrobiom zmienia się. Począwszy od narodzin, wzrasta ilość bakterii Bifidiobacterium (dobra bakteria) oraz E. coli, Streptococcus, które są ważne w rozwoju.
W tracie włączania żywienia stołowego, pojawiają się bakterie z grupy Bacteroides (gorzej wpływające na człowieka).
Osiągając 7-10 lat następuje stabilizacja mikrobioty.
W wieku podeszłym zmniejsza się populacja Bifidobacterium, a zwiększa Clostriduim perfringens, co ma negatywne przełożenie na zdrowie.
Narodziny – nowe informacje.
Od niedawna wiadomo, że podczas porodu, dziecko nabywa ważne bakterie beztlenowe.
Przez cesarskie cięcie zasiedlanie jest przypadkowe, spowolnione, często te bakterie są lekooporne. Bardzo niekorzystna sytuacja, ze względu na zwiększone ryzyko chorób, np. immunologicznych.
(już stworzono suplement dla dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie)
Badanie
Pod lupę wzięto region Karelia. Tam jest granica państw: Finlandia, Rosja, Estonia.
Przebadano 120 dzieci.
Finlandia, region dobrze rozwinięty, dzieci wychowywane w bardziej sterylnych warunkach niż rosyjskie. Wykryto więcej bakterii z grupy Bacterioides (mniej korzystnych bakterii).
Region rosyjski, często występowało rolnictwo, mniej warunków sterylnych. Wykryto więcej bakterii z grupy Bifidiobacterium (korzystne bakterie).
Dzieci z Rosji były zdrowsze.
Dzieci z Finlandii częściej cierpiały na choroby autoimmulogiczne, alergiczne.
Kontakt ze zwierzętami, mniej sterylny styl życia korzystnie wpłynął na zdrowie u dzieci.
Czy i jak możemy zmieniać mikrobiotę?
Ważny jest odpowiedni bilans węglowodanów, białek i tłuszczów, który mają ogromy wpływ na mikrobiotę.
Bakterie wspierają powstawanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych KKT (maślan, propionian, octan), które są niezwykle cenne dla zdrowia organizmu.
Zapewniają trwalsze powstawanie śluzu w jelitach (ma działanie ochronne, przed złymi bakteriami).
Białka
Roślinne białka wpływają na wzrost Bifidiobacterium oraz KKT, czyli korzystnych bakterii.
Białko zwierzęce wspiera wzrost grupy bakterii Bacterioides, negatywnie wpływających na zdrowie, generują metabolity, które powodują miażdżycę, zmniejszają KKT.
Tłuszcze
Oliwa z oliwek korzystnie wpływa na mikloflorę jelitową.
Nasycone tłuszcze utwardzone negatywnie.
Węglowodany
Naturalne cukry proste wspierają dobrą mikroflorę.
Sztuczne cukry nie wspierają dobrej mikroflory.
Jakie węglowodany jeść?
– skrobia oporna
– błonnik
– prebiotyki
Banany niedojrzałe, kasze, płatki owsiane.
Wysokobłonnikowa dieta wspiera zdrowie, chroniąc przed inwazją bakterii patogennych.
Jakie funkcje pełnią mikroorganizmy w naszym ciele?
– biorą udział w procesach trawienia
– trawią laktozę
– wpływają na gospodarkę jelitową i regulują poziom cholesterolu
– wspierają biosyntezę witamin
– immunostymulacja i immunomodulacja
– inne
Pytania uczestników:
Czy mikroorganizmy produkują witaminy B12 i witaminę K?
Tak, produkują witaminy z grupy B i K.
Co to jest skrobia oporna?
Nie jest trawiona w organizmie przez enzymy. Dzięki nim odżywają głębokie warstwy bakterii.
Bogate w nią są: niedojrzałe banany, płatki owsiane, cykoria.
Czy duże dawki błonnika mogą źle wpływać?
Mogą, jeżeli drastycznie zmienimy dietę. Mikrobiom musi mieć czas na zmianę diety.
Jak soki owocowo-warzywne pozbawione pulp, wpływają na mikroflorę jelit?
Soki owocowo-warzywne dostarczają dużo czystego cukru, który nie dochodzi do jelit. Pozbawione są błonnika. Lepiej wybierajmy soku nieklarowane i raczej warzywne niż owocowe.
Czy przyjmowanie probiotyków może pomóc w atopowym zapaleniu skóry, alergii?
W badaniu kobiety w ciąży i po urodzeniu dziecka przyjmowały szczep bakterii LGG. W tej grupie najmniej dzieci chorowały na AZS.
Jak odbudować mikroflorę po antybioterapii?
Nie można przyjmować probiotyków razem z antybiotykiem, ponieważ probiotyki są wrażliwe na antybiotyki. Należy przyjmować 2h po antybiotyku i spory czas po zakończeniu antybioterapii.
Jak uzupełniać probiotyki przez żywność czy suplementów z apteki?
Lepiej wybierać żywność, ponieważ wszystkie mikroorganizmy są żywe. Suplementy z apteki mogą nie wszystkie się ożywić w naszym organizmie.
Dostęp do całego wykładu: https://www.youtube.com/watch?v=WxOOLgNoy-M
