Trądzik

Trądzik jest najczęstszym zaburzeniem skórnym na świecie, występuje w wieku dojrzewania (blisko 85% nastolatków cierpi na tą przypadłość), ale też u dorosłych. Jest wiele przyczyn występowania trądziku:

• zmiany hormonalne

• niewłaściwa dieta

• stres

• narażenie na słońce

• genetyka 

To zaburzenie skórne można nazwać chorobą cywilizacyjną, ponieważ wiele badań wskazuje na to, że między innymi wysokoprzetworzna żywność, przyczynia się do występowania trądziku 1.

Co powoduje występowanie trądziku?

Wysoki indeks glikemiczny

Spożywanie żywności o wysokim indeksie glikemicznym było pozytywnie związane z występowaniem trądziku pospolitego. Wysokie obciążenie glikemiczne zmienia skład kwasów tłuszczowych łoju. Jest to czynnik najbardziej oddziałujący na mechanizm powstawania zaskórników i stanów zapalnych w skórze 23.

W 2017 roku przeprowadzono badanie na dorosłych osobach. Badani cierpiący na trądzik, spożywający żywność o wysokim indeksie glikemicznym mieli mniejszą wrażliwość na insulinę (insulinooporność), co może prowadzić do cukrzycy typu 2 4.

Wyniki badań sugerują, że dieta wysokowęglowodanowa ma wysoką korelację z występowaniem trądziku u dorosłych. Oznacza to dietę bogatą głównie w produkty takie jak: makarony, biały ryż, produkty pszenne, cukier.

Przeprowadzono badania dotyczące zbieraczy łowców Acha w Paragwaju. Naukowcy nie zauważyli  występowania trądziku w tej populacji. Powiązano to z wyraźnie niższymi wskaźnikami otyłości, cukrzycy, hiperlipidemii i chorób sercowo-naczyniowych. Obserwacje wskazują na związek z rodzajem odżywiania i obciążeniem genetycznym 5.

trądzik

Słona żywność

W badaniu z 2016 roku wykazano, że spożycie słonej żywności było znacząco wyższe wśród pacjentów z trądzikiem w porównaniu z osobami bez trądziku, co sugeruje, że spożycie słonej żywności może stanowić czynnik uczestniczący w rozwoju trądziku 6.

Mleko

Naukowcy w tym roku (2017) wykazali, że miRNA znajdujące się w mleku oddziałuje na przekazywanie sygnału przez białka transkrypcyjne p53- i DNMT1 (dwóch strażników ludzkiego genomu, które kontrolują aktywność transkrypcyjną, przeżycie komórek i apoptozę). Trwałe przyjmowanie mleka z miRNA osłabia przekazywanie sygnału p53- i DNMT1, może zatem stanowić czynnik ryzyka występowania trądziku pospolitego oraz nowotworu gruczołu krokowego, a także innych powikłań związanych z białkami p53 / DNMT1. Naukowcy sugerują, że z tego względu bioaktywne miRNA należy wyeliminować z łańcucha pokarmowego człowieka 78.

Co ciekawe spożycie mleka o niskiej zawartości tłuszczu lub odtłuszczonego, ale nie pełnotłustego, było dodatnio związane z występowaniem trądziku 9.

Autorzy badania z 2014 roku radzą zmniejszyć spożycie węglowodanów i tłuszczów, głównie pochodzących z mięsa i mleka. Osoby, które chorowały na ciężki lub lekki trądzik, miały wyższy profil lipidowy (cholesterol całkowity, wyższy poziom LDL, niższy HDL) oraz wyższy poziom testosteronu, progesteronu w porównaniu do osób z próby kontrolnej 10.

Gorzka czekolada

25 Mężczyzn z trądzikiem poproszono o spożywanie 25 gramów 99% gorzkiej czekolady dziennie przez 4 tygodnie. Wywnioskowano, że gorzka czekolada po spożyciu w normalnych ilościach przez 4 tygodnie może zaostrzać trądzik u mężczyzn z trądzikową skórą 11.

Naturalne leczenie trądziku


Niski indeks glikemiczny

Badanie z 2007 roku wykazało, że spożywanie żywności o niskim indeksie glikemicznym przez 12 tygodni polepszyło stan skóry. Dodatkowo dieta doprowadziła do utraty wagi 12.

Prebiotyki i probiotyki

Ze względu na połączenie trądziku z układem pokarmowym oraz składnikami żywności, naukowcy stwierdzili, że należy leczyć trądzik od wewnątrz. Liczne badania wykazały korzystne oddziaływanie między organizmem ludzkim a jego mikroflorą 131415.  Dlatego uznano, że prebiotyki i probiotyki są skuteczne w zmniejszeniu populacji bakterii 16.

Badano skuteczność stosowania probiotyków w standardowym leczeniu trądziku i stwierdzono, że u pacjentów przyjmujących probiotyki nastąpiła szybsza poprawa stanu skóry w porównaniu z próbą kontrolną 17.

Wykazano, że spożywane doustnie pre- i pro-biotyków zmniejsza markery zapalenia i stres oksydacyjny. Dodatkowo udowodniono, że probiotyki regulują uwalnianie cytokin prozapalnych w skórze .

Polifenole

Polifenole są przeciwutleniaczami znajdującymi się w wielu produktach żywnościowych: orzechach, owocach, warzywach, czekoladzie, winie i zielonej herbacie. Polifenole mają właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Najnowsze badania (2017) sugerują, że polifenole zielone herbaty można stosować do zmniejszenia produkcji łoju w skórze i do leczenia trądziku pospolitego 19.

Jednak czekolada nie jest polecana ze względu na dużą ilość cukru, a wino z powodu zawartości alkoholu. Oba produkty mają wysoki indeks glikemiczny.

Olej kokosowy

Kwasy tłuszczowe w oleju kokosowym pomagają zabić bakterie, które są przyczyną trądziku. Olej kokosowy składa się głównie z oleju laurynowego, pomocnego w niszczeniu wielu drobnoustrojów. Ale uwaga, jego stosowanie nie jest zalecane osobom z tłusta cerą, gdyż może zapychać pory i pogorszyć sytuację 20.

WAŻNE! Odpowiednie efekty przyniesie olej kokosowy nierafinowany, który zachowuje składniki odżywcze. Na opakowaniu powinna się znajdować informacja o rafinacji bądź nie rafinacji. Często można spotkać napis, że olej jest bezzapachowy, oznacza to, że jest rafinowany i służy do celów głównie kulinarnych.

Więcej o różnicy między olejem rafinowanym i nierafinowanym tu.

Rośliny lecznicze

Rośliny stosuje się w leczeniu różnych przypadłości. Używane są ze względu na swoje cenne właściwości, hamują wzrost bakterii, grzybów i wirusów, przy niskim ryzyku występowania skutków ubocznych.

Napary między innymi z nagietka lekarskiego, rumianku pospolitego, dziurawca zwyczajnego, pszenicy zwyczajnej są skuteczne w leczeniu zmian skórnych.

50-procentowy aloes zwyczajny w postaci żelu w połączeniu z kwasem retinowym stosowanym miejscowo przez 8 tygodni był efektywniejszy w porównaniu ze ślepą próbą.

Pomocne jest też zastosowanie 2% roztworu z zielonej herbaty miejscowo przez 6 tygodni.

Skuteczne w hamowaniu wzrostu bakterii są również następujące olejki eteryczne:

• olejek z drzewa herbacianego

• olejek z rozmarynu lekarskiego

• olejek eukaliptusowy

UWAGA! Olejki eteryczne nie mogą być stosowane bezpośrednio na skórę. Należy w łyżce oleju bazowego (np. oliwa z oliwek) wlać kilka kropel olejku eterycznego. Przed stosowaniem należy wykonać próbę uczuleniową.

Pomocny leczeniu trądziku jest też olej jojoba 21.

rumianek

Cynk i witamina A

Cynk i witamina A są niezbędne do prawidłowego rozwoju nabłonka. Zmniejszenie stężenia cynku w surowicy  prowadzi do wzrostu produkcji hormonów, co wpływa na aktywność gruczołów łojowych 22.

Witaminę A znajdziemy we wszystkich czerwonych, pomarańczowych i żółtych owocach i warzywach, cynk w indyku, wołowinie, roślinach strączkowych, kaszy gryczanej, migdałach.

Podsumowanie


Zdecydowanie pojawianie się trądziku pospolitego związane jest z dietą. Aby zmniejszyć objawy trądziku lub zapobiec jego występowaniu należy starać się stosować dietę o niskim indeksie glikemicznym, unikać produktów słonych i o wysokiej zawartości cukru, wykluczyć mleko z diety.

Istnieje wiele naturalnych sposobów, by radzić sobie z trądzikiem. Przede wszystkim należy wprowadzić do swojej diety więcej warzyw, owoców, orzechów i zieloną herbatę, czyli produkty bogate w polifenole. Napary z rumianku, nagietka lub olejek eteryczny z drzewa herbacianego mogą być pomocne w walce ze zmianami skórnymi.